آیین نامه «سجل قضایی» از سوی رئیس قوه قضاییه ابلاغ شد
<p style="text-align: justify;">از سوی رئیس قوه قضاییه آیین نامه " سجل قضایی" ابلاغ شد.</p><p style="text-align: justify;"> </p><p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;">به گزارش اداره کل روابط عمومی قوه قضاییه متن کامل این آیین نامه به شرح ذیل می باشد.</p><p style="text-align: justify;"> </p><p style="text-align: justify;"><strong> آیین نامه "سجل قضایی" </strong></p><p style="text-align: justify;">در اجراي ماده 488 قانون آيين دادرسي كيفري مصوب 1392 و در راستاي شفاف‌سازي اطلاعات و سوابق دقيق مربوط به متهمان و محكومان، آیین‌نامه سجل قضايي به شرح مواد آتي است.</p><p style="text-align: justify;"><br /><strong>ماده 1ـ</strong> معانی واژگان و اصطلاحات به‌کار رفته در این آیین‌نامه به شرح زیر است:<br />الف ‌ـ مرکز : مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه‌قضاییه.<br />ب‌ ـ شبکه : شبكه الکترونیکی که در بستر آن اطلاعات مربوط به سامانه سجل قضایی مبادله می‌شود.<br />پ‌‌ ـ سامانه: سامانه الکترونیکی سجل قضایی مشتمل بر بانک اطلاعات مجرمان و همچنين کلیه آرا و تصميمات كيفري اعم از احكام و قرارهاي قطعي، عفو يا تخفيف مجازات و آراي غیرکیفری مندرج در مواد بعدی است که بر بستر شبکه برای مراجع قضایی، ضابطان دادگستری و سایر مراجع قانونی قابل دسترسی است. راه‌انداری سامانه فوق به‌عهده مركز مي‌باشد.<br />ت‌ ـ جرایم مهم: جرایم حدی مستوجب مجازات سلب حیات، قتل عمد، نزاع دسته‌جمعي مسلحانه، جرايم عمدي علیه امنیت داخلی و خارجی کشور، آدم‌ربایی، جرایم سازمان‌یافته، تجاوز به عنف، دايركردن مرکز فساد و فحشاء، اسیدپاشی، اخلال در نظام اقتصادی کشور، سرقت مسلحانه يا مقرون به آزار، راهزنی، سرقت به عنف، کیف‌زنی، جعل، كلاهبرداري، قاچاق مسلحانه یا عمده‌ی مواد مخدر و روان‌گردان و کالای ممنوع و سلاح و مهمات، قاچاق انسان،‌ اختلاس و ارتشاء بيش از يك ميليارد ريال.<br />تبصره‌ ـ منظور از قاچاق عمده در این بند شامل مواردی است که مجازات قانونی جرم ارتکابی سالب حيات يا درجه سه به بالا باشد.<br />ث‌ ـ مجرمان خطرناک: مجرمانی که سوابق و خصوصیات روحی و اخلاقی و كيفيت ارتكاب و نوع جرم ارتکابی، آنان را در مظان ارتکاب جرایم مهم در آینده قرار دهد.<br />ج ‌ـ مجرمان حرفه‌ای:‌ مجرمانی که سه فقره یا بیشتر سابقه محکومیت قطعی کیفری مشابه داشته باشند يا از طريق ارتكاب جرم امرار معاش مي‌كنند.<br />چ‌ ـ اداره کل: اداره کل عفو و بخشودگی و سجل قضایی قوه‌قضاییه.<br />ح‌ـ واحد: واحد سجل قضایی و عفو و بخشودگي معاونت اجرای احکام دادسرای‌های عمومی و انقلاب و نظامی.</p><p style="text-align: justify;"> </p><p style="text-align: justify;"><strong>ماده 2 ‌ـ</strong> واحد در معاونت اجرای احکام هر دادسرای عمومی و انقلاب و نظامی تشکیل می‌شود و در انجام تکالیف خود از حیث رعایت مقررات و سیاست‌های کلی تابع اداره کل است که زیر نظر دادسرا به شرح مواد آتی انجام وظیفه می‌کند.<br />تبصره‌ ـ در مراجع قضایی که معاونت اجرای احکام تشکیل نشده باشد حسب مورد واحد مزبور در دادسرا یا دادگاه بخش تشکیل می‌شود.</p><p style="text-align: justify;"><br /><strong>ماده 3 ـ </strong>از تاريخ راه‌اندازي سامانه،‌ مراجع مذكور در ماده (651) قانون آیین دادرسی کیفری و تبصره‌های آن، کلیه اطلاعات مرتبط با امور قضایی خود را در سامانه قرار می‌دهند و روز‌آمد نگه می‌دارند.<br />تبصره‌‌ ـ مراجع داراي شناسه زيستي از جمله سازمان ثبت احوال موظفند اطلاعات مربوط به متهمان تحت تعقيب و متواري و محكومان فراري را به دستور مقام قضايي در سامانه قرار دهند.</p><p style="text-align: justify;"><br /><strong>ماده 4‌ ـ</strong> سامانه باید به گونه‌ای طراحی گردد که اطلاعات زیر به آن منتقل، ثبت و ضبط شود:<br />1‌ـ امور کیفری<br />الف ‌ـ کلیه محکومیت‌های کیفری، قرار تعویق صدور حکم، تعلیق اجرای مجازات، احکام آزادی مشروط، نظام نیمه‌آزادی و آزادی تحت سامانه‌های الکترونیکی و سایر آرائی که اجرای آنها به‌عهده اجرای احکام است، پس از ثبت در اجرای احکام کیفری؛<br />ب‌ ـ احکام و قرارهایی که نیاز به عملیات اجرایی ندارد، از جمله قرارهای منع و موقوفی تعقیب، بایگانی‌کردن پرونده، ترک تعقیب و رأی برائت پس از قطعیت آن‌ها؛<br />پ‌ ـ اطلاعات مجرمان خطرناک و مجرمان حرفه‌ای، به تشخیص دادستان بر اساس پرونده شخصیت؛<br />ت ‌ـ اطلاعات متهمان تحت تعقیب و متواري و محکومان فراری پس از صدور برگ جلب سیار؛<br />ث‌ـ درخواست یا پیشنهاد عفو یا تخفیف مجازات محکومان و همچنین مراتب عفو یا تخفیف مجازات، پس از ثبت در پرونده؛<br />ج‌ ـ مراتب اعاده حیثیت محکومان مشمول محرومیت از حقوق اجتماعی به عنوان مجازات تبعی.<br />تبصره 1 ‌‌ـ به منظور رعایت حقوق شهروندی و پیشگیری از بروز هرگونه اشتباه در احراز هویت اشخاص یاد شده در این ماده، لازم است مشخصات هویتی ایشان به شرح ماده 8 این آیین‌نامه در سامانه ثبت شود. اداره کل با همکاری مرکز موظف است تدابیر لازم را برای جلوگیری از درج اطلاعات هویتی ناقص یا اشتباه اتخاذ کند.<br />تبصره2‌ ـ تشخیص مجرمان حرفه‌ای و مجرمان خطرناک با دادستان است.<br />2‌ـ امور حقوقی<br />الف‌ ـ احکام قطعی راجع به اعلام حجر یا رفع حجر؛<br />ب‌ ـ احکام ورشکـستگی تاجر و احکـام مربوط به قـرارداد ارفاقی؛<br />پ‌ ـ نقض احكام مربوط به ورشکستگی؛<br />ت‌ ـ اعاده حیثیت ورشكسته؛</p><p style="text-align: justify;">3‌ـ امور اداری<br />الف ـ تصمیمات قطعی اداری راجع به اخراج بیگانه از کشور و الغاء آن؛<br />ب ـ سلب تابعیت ایرانی از بیگانگانی که تابعیت ایران را تحصیل کرده‌اند و کسانی که ایرانی‌الاصل هستند؛<br />پ ـ محکومیت به انفصال دایم از خدمات دولتی و عمومي و محرومیت از تصدی سمت‌های خاص و مدیریتی و محکومیت به اخراج از دستگاه متبوع صادر شده از هيأت‌های رسيدگي به تخلفات اداري و انتظامي.</p><p style="text-align: justify;"><br /><strong>ماده 5‌ ـ</strong> مرکز با همکاری اداره کل باید نسبت به‌روزآمدنمودن مستمر داده‌های ثبت‌شده در شبکه اقدام نماید، به‌نحوی‌که هرگونه تغییر در مشخصات هویتی شامل تغییر در نام و نام خانوادگی و یا تصویر افراد و همچنين در صورت فوت، تاریخ وفات ایشان در شبکه منعکس شود. فوت متهمان تحت تعقیب و متواري و محکومان متواری باید از طریق سامانه به اطلاع مرجع قضایی رسیدگی‌کننده برسد.<br />تبصره‌ ـ انحلال شخص حقوقی نیز به ترتیب فوق در سامانه ثبت می‌شود و به اطلاع مقام قضایی ذی‌ربط می‌رسد.</p><p style="text-align: justify;"><br /><strong>ماده 6 ـ </strong>سامانه شامل مفاد آرای قطعی صادر شده از مراجع زير مي‌باشد:<br />الف ‌ـ مراجع قضايي از قبيل دیوان عالی کشور، دادسرا و دادگاه انتظامی قضات، دادسراها و دادگاه‌های بدوی و تجدید‌نظر، دادسرا و دادگاه ويژه روحانيت و‌ شوراهاي حل اختلاف؛<br />ب‌ ـ مراجع انتظامي از قبيل، هيأت‌هاي رسيدگي به تخلفات اداري و انتظامي و كميسيون‌ها در خصوص اطلاعات مرتبط با امور قضايي؛<br />پ‌ ـ دستگاه‌هاي تابعه قوه‌قضاييه به شرح مذكور در ماده 651 قانون آیین دادرسی کیفری؛<br />ت‌ ـ شعب سازمان تعزيرات حكومتي.<br />تبصره ‌ـ بانک مرکزی در اجراي تبصره 1 ماده 21 اصلاحي قانون صدور چك، مکلف است با تجمیع اطلاعات گواهینامه‌های عدم پرداخت چک در سامانه یکپارچه خود، امکان استعلام آنها را برای مراجع قضائی و ثبتی از طریق شبکه ملی عدالت ایجاد نماید. مركز نیز مکلف است امکان دسترسی برخط بانک مرکزی به احکام ورشکستگی، اعسار از پرداخت محکوم‌به و همچنین آرای قطعی صادرشده در مورد چک‌های برگشتی و دعاوی مطروحه طبق ماده (۱۶) قانون صدور چك به همراه گواهینامه عدم پرداخت مربوط را از طریق سامانه سجل محکومیت‌های مالی فراهم نماید.</p><p style="text-align: justify;"><br /><strong>ماده 7 ـ</strong> کلیه دادسراها و دادگاه‌ها در امور کیفری، مدنی، بازرگانی و مراجع هماهنگی هیأت‌های بدوی رسیدگی به تخلفات اداری مکلفند سوابق اشخاص متخلف، متهمان تحت تعقيب و متواري و محکومان فراري را در حدود وظایف مقرر رأساً در سامانه وارد نمایند و آن را به‌روزرسانی کنند و چنانچه امکان دسترسی به سامانه‌ی مزبور فراهم نباشد، یک نسخه از سوابق فوق را به واحد محل ارسال نمایند تا از آن طریق در سامانه درج گردد.</p><p style="text-align: justify;"><br /><strong>ماده 8 -</strong> اطلاعات لازم جهت درج در سامانه به شرح زیر می‌باشد:<br />1‌ـ در مورد اشخاص حقیقی<br />الف‌ ـ نام و نام خـانوادگی شخص، نام پدر، نام مادر و در صورت امکان عکس وی؛ در محکومیت‌های مؤثر کیفری تصویر شخص محکوم به‌صورت الکترونیکی در سامانه الزامی است.<br />ب ـ کد ملی، شماره شناسنامه، تاریخ و محل صدور آن، هویت غیرواقعی یا اسم مستعار، شهرت، تحصیلات، جنسیت، مذهب،‌ شماره گذرنامه و شماره اختصاصي اتباع بيگانه؛<br />پ‌ ـ تاریخ (روز‌‌ـ ماه‌ ـ‌ـ سال) و محل تولد؛<br />ت ـ محل اقامت دائمی یا موقت؛<br />ث ـ نشانی محل سکونت، محل کار، شماره تلفن ثابت و همراه، پست الکترونیکی و کد پستی؛<br />ج ‌ـ وضعیت تأهل و تعداد اولاد؛<br />چ ـ وضعیت اشتغال؛<br />ح ـ تابعیت؛<br />خـ ویژگی‌های ظاهری؛<br />د ـ تغییراتی که در شناسنامه ذکر شده است؛<br />ذ ـ در صورت امکان اطلاعات مربوط به گروه خونی، خصوصیات ژنتیک، عنبیه چشم و درج اثر انگشت؛<br />ر‌ ـ مواردي از قبيل استفاده از آزادی مشروط و آزادي تحت نظارت سامانه هاي الكترونيكي؛<br />ز ـ مدت بازداشت قبلی با ذکر احتساب یا عدم احتساب مدت بازداشت در حکم محکومیت.<br />2‌ـ در مورد اشخاص حقوقی<br />الف‌ ـ شناسه ملی؛<br />ب‌ ـ شماره ثبت؛<br />پ‌ ـ تاریخ تأسیس؛<br />ت‌ ـ نوع شخصیت حقوقی؛<br />ث‌ ـ نام شخصیت حقوقی؛<br />ج‌ ـ استان محل ثبت؛<br />چ‌ ـ واحد محل ثبت؛<br />ح‌ ـ نشانی دفتر مرکزی و شعبه مربوط؛<br />خ‌ ـ کد پستی دفتر مرکزی؛<br />د ‌ـ پست الکترونیکی؛<br />ذ‌ ـ مشخصات مدیر یا مدیران مسئول شخص حقوقی، طبق آخرين تغييرات شركت مندرج در روزنامه رسمي.<br />3‌ـ اطلاعات مشترک<br />الف‌ ـ موضوع رأي یا تصمیم و نوع و میزان قرار تأمین؛<br />ب‌ ـ تاریخ وقوع رفتاری که منجر به صدور رأي یا تصمیم شده با قید روز، ماه و سال؛<br />‌پ ـ شماره و تاریخ رأي یا تصمیم؛<br />ت‌ ـ دادگاه یا مرجع صادرکننده رأي یا تصمیم؛<br />ث‌ ـ تصریح به قطعیت رأي یا تصمیم؛<br />ج‌ ـ نوع و میزان محکومیت؛<br />چ‌ ـ تاریخ شروع و خاتمه اجرای محکومیت؛<br />ح‌ ـ مواردي از قبيل استفاده از عفو، تعلیق تعقیب یا مجازات، تعویق صدور حکم یا محرومیت از حقوق اجتماعی.<br />تبصره ‌ـ نیروی انتظامی موظف است با همکاری سازمان ثبت احوال کشور و سایر مراجع ذی‌ربط تدابیر لازم را برای احراز هویت کلیه متهمان تحت تعقيب و متواري و استخراج موارد مذکور اتخاذ کند.</p><p style="text-align: justify;"><br /><strong>ماده 9 ـ </strong>نسبت به اتباع کشورهای بیگانه در صورت وجود قرارداد همکاری‌های بین‌المللی و معاضدت قضایی و درخواست كشور متبوع آنان، اداره کل نسخه‌ای از سوابق محکومان فراري را توسط اداره کل امور بین‌الملل قوه‌قضاییه و از طریق وزارت امور خارجه به آن کشور ارسال می‌کند.</p><p style="text-align: justify;"><br /><strong>ماده 10 ـ</strong> در صورت تقاضای محکوم‌علیه و مراجعی که بر اساس قانون مجاز به استعلام از پیشینه اشخاص می‌باشند، فقط سوابق محکومیت کیفری مؤثر به آنان داده می‌شود.<br />تبصره 1 ‌ـ مراجع مذکور در این ماده به هنگام استعلام سوابق اشخاص باید جهت قانونی درخواست خود را ذکر نمایند.<br />تبصره 2‌ ـ بررسي سوابق، حسب مورد با استفاده از مشخصات سجلي، شماره ملي، شماره گذرنامه یا شماره اختصاصی اتباع بیگانه از طریق سامانه انجام مي‌شود. استعلام اثر انگشت، فقط در صورت درخواست مرجع متقاضي انجام خواهد شد.<br />تبصره 3 ـ مركز موظف است امكان ارسال الكترونيكي استعلام اثر انگشت و دريافت نتيجه آن را فراهم كند.</p><p style="text-align: justify;"><br /><strong>ماده 11 ـ</strong> متقاضیان صدور گواهی عدم سوء پیشینه می‌توانند علاوه بر دادسرای محل صدور شناسنامه خود به سایر دادسراهای عمومی و انقلاب نیز مراجعه نمایند و این مراجع مکلف به صدور برگ گواهی مذکور و تسلیم آن به متقاضی می‌باشند. ایرانیان مقیم خارج از کشور هم علاوه بر ترتیب بالا می‌توانند از طریق نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران و دفاتر حافظ منافع اقدام کنند. هزینه صدور گواهی عدم سوء پیشینه کیفری برابر قوانین و مقررات مربوط خواهد بود.<br />تبصره 1 ‌ـ در نقاطي كه دفاتر خدمات الكترونيك قضايي تأسيس شده است، درخواست‌های موضوع اين ماده از طريق دفاتر مذكور ارائه مي‌شود.<br />تبصره2‌ ـ محکوم‌علیه، متهم یا اشخاص ثالث متضرر از اطلاعات مندرج در سامانه می‌توانند اعتراض خود را مبنی بر مغایرت آن با واقعیات موجود و یا وجود اشتباهات نگارشی و هویتی حسب مورد به هریک از واحدهای سراسر کشور ارائه نماید. مرجع اخیر مکلف به پیگیری موضوع می‌باشد، ولی در هر صورت رفع اشتباه با مرجع قضایی مربوط است.</p><p style="text-align: justify;"><br /><strong>ماده 12 ـ </strong>درخواست متقاضی گواهی عدم سوء پیشینه باید حاوی نکات زیر باشد:<br />الف ـ در مورد اشخاص حقيقي، نام و نام خانوادگی، نام پدر، تاریخ تولد، شماره و محل صدور شناسنامه، کدملی و شماره تلفن همراه و کد پستی و همچنين در‌صورت‌امكان پست الکترونیکی؛<br />ب‌ ـ در مورد اشخاص حقوقی موارد مندرج در بند (2) ماده (8) این آیین‌نامه؛<br />پ ـ برای اتباع بیگانه، شماره گذرنامه یا شناسه اختصاصی.</p><p style="text-align: justify;"><br /><strong>ماده 13‌ ـ</strong> در صورت فقدان هرگونه سابقه محكوميت مؤثر كيفري،‌ گواهي عدم سوء پیشینه صادر می‌شود.<br />تبصره 1 ‌ـ در صورت وجود سابقه محكوميت مؤثر كيفري، مراتب عدم امكان صدور گواهي عدم سوء پيشينه به متقاضي اعلام مي‌شود.<br />تبصره 2‌ ـ سابقه كيفري غير‌مؤثر فقط ‌در صورتي اعلام مي‌شود كه از سوي مراجع قضايي درخواست شده باشد.</p><p style="text-align: justify;"><br /><strong>ماده 14 ـ</strong> سامانه باید به‌گونه‌ای طراحی شود که امکان دسترسی کلیه اشخاص مجاز به آن وجود داشته باشد. تعیین اشخاص مجاز جهت دسترسی به سامانه و محدوده آن مطابق آیین‌نامه اي است كه به تصويب رييس قوه قضاييه خواهد رسيد.</p><p style="text-align: justify;"><br /><strong>ماده 15‌ ـ </strong>هرگونه استفاده غیرمجاز و یا افشای اطلاعات بر خلاف قانون، از قبیل موضوع پرونده‌ها، هویت و سوابق متهمان، محکومان یا بزه‌دیدگان ممنوع است و مرتکب حسب مورد مطابق قوانین مربوط تحت تعقیب کیفری و انتظامی قرار می‌گیرد.</p><p style="text-align: justify;"><br /><strong>ماده 16 ـ</strong> حذف، تغییر یا اصلاح اطلاعات ثبت‌شده در سامانه فقط توسط مقام مجاز صورت خواهد گرفت و مسئولیت هرگونه اشتباه یا ثبت ناقص اطلاعات برعهده مقام مذکور می‌باشد.</p><p style="text-align: justify;"><br /><strong>ماده 17 ـ</strong> به منظور تضمین هر چه بیشتر حقوق افراد و سهولت پیگیری موارد تخلف، سامانه باید به گونه‌ای طراحی شود که سوابقّ دسترسی افراد به آن حفظ شود و حذف آن بدون موافقت اداره کل ممکن نگردد.</p><p style="text-align: justify;"><br /><strong>ماده 18 ‌ـ</strong> این آیین‌نامه در 18 ماده و 15 تبصره و بنا به پيشنهاد وزير دادگستري در تاریخ1398/7/23 به تصویب رییس قوه‌قضاییه رسید و آیین‌نامه سجل قضایی مصوب1384/11/2و اصلاحيه آن از تاریخ تصویب این آیین‌نامه ملغی است.</p><p style="text-align: justify;"> </p><p style="text-align: justify;"> <strong> سيدابراهيم رئيسي</strong></p><p style="text-align: justify;"> </p>